Ders İçerikleri

FBMI 600 MİMARİ TASARIM SORUNLARI (3.0.3)

Dönüşüm, yenileme, sürdürülebilirlik, erişilebilirlik ve mekansal kalite bağlamında planlama

ve mimari tasarım sorunları: Kent, yasayan bir organizma olarak, doğal döngüsüne bağlı

olarak devinir, değişir, dönüşür. Kentsel bağlamda dönüşemeyen noktalar çöküntü alanları

olarak gündelik yaşamın ritminden kopar, kentsel hafızanın kaydından silinir, erişimi

imkansız noktalar oluşturur. Bu noktalar kendi kendilerini yeniden hayata döndürme

kabiliyetlerini yitirmiş olmaları nedeniyle toplum bilimlerinden, planlama, mühendislik ve

mimarlık alanlarından uzman yardımlarına ihtiyaç duyarlar. Başlangıçta bir çeper problemi

olarak karşılaşılan sorunlu alanlar kent merkezlerinde de giderek yoğunlaşmaktadır. Çöküntü

alanlarının kayıt dışı kalmasıyla kentin büyümesi beraberinde merkezlerin içinin boşalması

sorununu ürettiği bilinen bir gerçekliktir. Son yirmi yıl içinde giderek artan sosyal ve fiziki

çevreye ilişkin sorunlar katılımcı modellerin geliştirilmesi ile aşılmak istenmektedir. Bu

modeller, toplum mühendisliği, planlama ve tasarım açılarından farklı yaklaşımları içerir. Bu

yaklaşımların akademik ortamlarda eleştirisi yeni modellerin, önerilerin ortaya çıkmasına

olanak sağlar. Bilimsel araştırma, analiz ve eleştiriden beslenen planlama ve tasarımın özgün

örnekler üreteceği açıktır. Bölgesel ve kentsel sorunlu alanlar üzerine odaklanan araştırma ve

önerileri içeren bir raporun, dönem sonunda bireysel olarak hazırlanması hedeflenir.

Karşılaştırmalı çalışmalar için seçilen alanlarda, dönem içinde, seminer/vaka çalışmaları

yürütülür. Dersten başarı ise hazırlanan rapor çerçevesinde değerlendirilir.

FBMI 601 MİMARİ TASARIM SORUNLARI (3.0.3)

Dönüşüm, yenileme, sürdürülebilirlik, erişilebilirlik ve mekansal kalite bağlamında planlama

ve mimari tasarım sorunları: Kent, yasayan bir organizma olarak, doğal döngüsüne bağlı

olarak devinir, değişir, dönüşür. Kentsel bağlamda dönüşemeyen noktalar çöküntü alanları

olarak gündelik yaşamın ritminden kopar, kentsel hafızanın kaydından silinir, erişimi

imkansız noktalar oluşturur. Bu noktalar kendi kendilerini yeniden hayata döndürme

kabiliyetlerini yitirmiş olmaları nedeniyle toplum bilimlerinden, planlama, mühendislik ve

mimarlık alanlarından uzman yardımlarına ihtiyaç duyarlar. Başlangıçta bir çeper problemi

olarak karşılaşılan sorunlu alanlar kent merkezlerinde de giderek yoğunlaşmaktadır. Çöküntü

alanlarının kayıt dışı kalmasıyla kentin büyümesi beraberinde merkezlerin içinin boşalması

sorununu ürettiği bilinen bir gerçekliktir. Son yirmi yıl içinde giderek artan sosyal ve fiziki

çevreye ilişkin sorunlar katılımcı modellerin geliştirilmesi ile aşılmak istenmektedir. Bu

modeller, toplum mühendisliği, planlama ve tasarım açılarından farklı yaklaşımları içerir. Bu

yaklaşımların akademik ortamlarda eleştirisi yeni modellerin, önerilerin ortaya çıkmasına

olanak sağlar. Bilimsel araştırma, analiz ve eleştiriden beslenen planlama ve tasarımın özgün

örnekler üreteceği açıktır. Bölgesel ve kentsel sorunlu alanlar üzerine odaklanan araştırma ve

önerileri içeren bir raporun, dönem sonunda bireysel olarak hazırlanması hedeflenir.

Karşılaştırmalı çalışmalar için seçilen alanlarda, dönem içinde, seminer/vaka çalışmaları

yürütülür. Dersten başarı ise hazırlanan rapor çerçevesinde değerlendirilir.

FBMI 602 TARİHİ BİNALARDA YAPISAL PROBLEMLER ve DEPREM (3.0.3)

Amaç, tarihi binalarda yapisal özellikler incelenerek zaman boyutunda dis etkenler ile ortaya

çikan bozulmalarin tespiti ve çözüm önerileri üzerine yeniden düsünmektir. Arastirma ve

çözüm önerileri için Istanbul bir kent laboratuvari olarak kullanilacak, örnekler Istanbul’dan

seçilecektir. Büyük depremlerin ikiyüzelli yilda bir bu kente büyük zararlar verdigi

düsünüldügünde tarihi yapilarin davranis biçimlerini incelemek daha da önem kazanmaktadir.

Yapisal olarak problemlerin ortaya konusu, sorunlarin dogru tespiti bu konudaki

arastirmalarin derinligi ile mümkün görülmektedir. Bu ders kapsaminda sorun tespitlerinin

yaninda yapilan uygulamalara elestirel bakislarin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

FBMI 603 MİMARİ TASARIM KURAM ve YÖNTEMLERİ (3.0.3)

Bu ders mimarlık disiplininde bir kuramın var olup olamayacağı tartışmasıyla başlar. Kuramuygulama

ilişkisi, kuram/tarih/eleştiri bağlantısı incelenir ve kuramın doğrudan dili ile ilgili

tartışmalarla birlikte dersin inceleme kapsamına aldığı kavramlarla ders sürdürülür.

Mimarinin doğası, doğacılık, gerçekçilik ve özcülük gibi kavramlar açımlanır. Bu aşamadan

sonra mimarlığın uzun ömürlü kavramları evrimsel olarak irdelenir. Bunlar arasında bütünlük

fikri, bütün-parça ilişkisi, çokluk-birlik; düzen, kültürel yapıların dayatmaları, hiyerarşi,

karmaşıklık, kaos gibi düzen alternatifleri tartışılır. Modernizmle birlikte devrim geçiren

öncüller, rasyonel analiz/mistik sentez eleştirisi söylemleri ve yöntem fikri ile birlikte çeşitli

araştırmacıların tasarım ve araştırma yöntemleri konusundaki önerileri öğrenciye aktarılır. Bu

bağlamda gelenek, tip-arkitip-tipoloji-taksonomi, konvansiyonlar (kural ve ilkeler), süreklilik,

bağlamcılık, önlenemez gelişme, değişime ve göreceliğe hak tanıma, otorite/imza kavramları

gündeme getirilir. Kuramsal ve deneysel estetik kavramları açıklanırken tarz, karakter ve

kimlik ön plana çıkarılır. Mimarinin sentaktik ve semantik yapısı anlam ve iletişim

bağlamında tartışılır. Biçimsel kavrama olgusu ve mimarlık eğitiminin özgün ve özgeliklerle

dolu yapısı vurgulanır. Bu arada geometri, antropomorfizm, ölçme tanımları üzerinde durulur.

Oran ve iyi biçim kaçınılmaz olarak gündeme taşınır.

FBMI 604 TARİHİ YAPILARI KORUMA KURAM ve KRİTERLERİ

(3.0.3)

Köklü kültürlerin yeserdigi bu topraklar tarihin hemen her evresine taniklik etmis, zengin

mimari varligi ile ayricalikli konumdadir. Toplumlari birbirinden farkli kilan onlara kimlik

kazandiran mimari kültür varliklarinin korunmasi, degerlendirilmesi ve yasatilmasinin

saglanarak gelecek nesillere aktarilmasi ayni kültürü paylasan herkesin, özellikle mimarlarin

sorumlulugudur. Derste, kültür varliklarinin tanimlanmasi, koruma bilinci, deger saptamalari,

tespit ve tescil islemleri, yasal düzenlemeler, kurumsal islevler v.d. gibi konular üzerinde

durulacaktir.

FBMI 605 MİMARİ ELEŞTİRİ (3.0.3)

Bir yazın sanatı olan eleştirinin pozitif temellerinin kurulması, hörmenetik güçlüklerin

aşılmasında felsefe desteğinin aranması. Felsefi akımlara sistemli bakış. Strüktüralistler ve

Post-strüktüralistlerin mimarlık eleştirisine katkıları. Eco, Foucault, Gadamer, Heidegger ve

Eliade'nin mimarlık eleştirisine ontolojik, fenomenolojik, epistemolojik ve semantik

etkilerinin incelenmesi. Tasarım kavramları ağırlıklı bir eleştiri modelinin tanıtılması.

FBMI 606 YAPIM SİSTEMLERİ ENTEGRASYONU (3.0.3)

Ders, pasif ve aktif yapi alt-sistemlerin entegrasyonu ile ilgili kuramsal ders ve derse bagli

uygulama çalismasindan olusmaktadir. Proje; yapi sistemi performansinin bütünü ile olan

iliskisini de göz önünde bulundurarak, bir yapi elemaninin, strüktürün ya da servis

sistemlerinin tam entegrasyonu ya da farkli yapi tiplerinde enerji korumasi, enerji kullanimi

arastirmalari gibi kismi entegrasyon biçiminde olabilir. Ögrenci kendi ilgi alanina yönelik bir

inceleme yürütebilir. Ders sonunda, ‘amaç, kullanilan metodoloji ve sonuçlarin

degerlendirilmesini’ içeren bir rapor sunar ve sinava girer.

FBMI 607 BİNALARDA ENERJİ SİMÜLASYON YÖNTEMLERİ (3.0.3)

Yapma çevre ve iklimlendirme, iklimlendirme enerjisi, enerji akislari ve etkileri; enerji

performansi modelleme yöntemleri; yapi ve yapi alt sistemlerinin uygulama ve kullanimdaki

enerji performansinin degerlendirilmesi; enerji simülasyon yöntemleri ve bilgisayar

programlari ile yapi ve alt sistemlerinin iklimlendirme enerjisi açisindan irdelenmesi.

FBMI 609 MİMARLIKTA HACIM AKUSTİĞİ TASARIMI (3.0.3)

Mimari Tasarim Süreci; Yapi Içi Hava Niteligi Süreci: yapi içi hava kirliligi, yapi içi hava

niteligini iyilestirme; yapi içi hava niteligi kirlilik kaynaklari: insan eylemleri, binadan

kaynaklanan hava kirleticileri; yapi içi hava niteliginin insan sagligina etkisi: sagliksiz bina

sendromu (SBS), lejyoner hastaligi, vb.; mimari tasarim sürecinde yapi içi hava niteliginin

tasarim amaç ve hedefi olarak belirlenmesi, uygun tasarim çözümüne ulasmada tasarim

kararlari gelistirme.

FBMI 610 MODERN KÜLTÜRÜN OLUŞUMU (3.0.3)

Dersin amaci modern kültürün olusumunu etkileyen faktörleri saptamak, modern kültür ile

kentlesme arasinda iliski kurmak. Baslica ders konulari sunlardir: Modern kültürün temeli,

modern kültürün olusumu, modernlesme ve kentlesme, modern kültür ve bilim, modern kültür

ve aydinlanma, modern kültür ve hümanizma, modern kültür ve mimarlik, modern kültürde

müzigin yeri.

FBMI 611 ESTETİK DUYARLILIK ETİK SORUMLULUK (3.0.3)

Mimari çevrenin algılanması ve tasarlanması için gerekli bilgi birikiminin ve davranış

eşgüdümünün sağlanmasında estetik duyarlılığın etik sorumluluk ile ilişkisini kavramak;

sezgisel kavrayış, eleştirel düşünme biçimlerini fenomenolojik okumalar, çağdaş düşünürlerin

metinleri ışığında tartışmak; imgenin gücünün ve pazar ekonomisinin yönlendirdiği günümüz

görsel dünyasında estetik adına kötü taklit mimarlık uygulamalarına karşı duracak estetik

duyarlılık ile etik sorumluluk eşgüdümü sağlayacak farkındalık kazandırmak; özellikle tarihi

çevrenin katmanlı yapısını okuyabilme, yeni müdahalelerin nasıl olabileceğine dair bir

farkındalık geliştirmek; öznellik, köken, metafor, yer duygusu gibi kavramların mimarlıkta ve

diğer sanat yapıtlarındaki yansımalarını estetik duyarlılık ile yakalama etik sorumluluk ile

“yeni” olana dönüştürme becerisi kazanmak; çağdaş düşünürlerin sanat yapıtları üzerinden

geliştirdikleri argümanlar ve söz konusu kavramlar üzerinden mimarlığı yeniden düsünmek.

FBMI 612 ENDÜSTRİ ÜRÜNLERİ TASARIMINDA YENİ YAKLAŞIMLAR (3.0.3)

Günümüzde Endüstri ürünleri tasarımı geleneksel tarzını bırakarak , yeni yaklaşımlar ile

üretilmeye başlanmıştır.Bilgisayar teknolojilerinin üretime destek vermesi ,hatta katılması ile

Endüstri ürünleri çok değişik görünümler ile hem estetik hem de teknolojik ürünler haline

gelmiştir.Tasarım kapsamındaki biçim,yaratıcılık ve yenilik tanımları,yaratıcılık ve yenilik

adına yeni ve orijinal biçimler arama,tasarımın yeni ve orijinal biçimler arama sürekliliği bu

dersin diğer konularıdır.Öğrencinin kendi yeteneği,anlayış tarzı,uygulamadaki bireysel

farklılığı ile kendine has bir metod geliştirmeyi denemesi sağlanacaktır.Ayrıca biçimlendirme

sürecinin felsefi temeli de bu ders içinde irdelenecektir.

FBMI 613 KENTSEL AÇIK ALAN TASARIMI (3.0.3)

Kentsel açik alan türleri, açik alan islevleri, kentsel mekan ve organizasyonu, rekreasyon

amaçli açik alan kullanimi, çocuk oyun alanlari, spor alanlari, parklar ve türleri, açik alanlarda

mekansal kurgunun tasarlanmasinda ilkeler, meydanlar, avlular, sokak ve yaya alanlari,

kentsel mekanda yesil ögenin tasarima katkisi, kent mobilyalari, estetik, fonksiyonellik,

ergonomi, vandalism vb.

FBMI 614 MİMARLIKTA AVRUPA KÖKENLİ YAKIN DÖNEMLİ SÖYLEMLER

(3.0.3)

Modern Mimariye yapılan eleştiriler mimarlık meta-dilini bir yandan sorgulamaya açarken

diğer yandan birçok parçasal söylemin ortaya çıkmasına neden oldu. Bunlar arasında Venedik

Okulu olarak anılan, Manfredo Tafuri’nin başı çektiği ve Aldo Rossi gibilerin zengin

açılımlara eşlik ettiği söylemler Post Modern Dönemin yaratılmasında etkili oldu. Dönüşüm

anlayışı, parçasal iyileştirme projelerinde yer kimliği ve duygusu ve bölge –bağlam gibi

kavramların öne çıktığı bu söylemler ülkemiz gibi zengin bir tarihi mirasa sahip ülkelerin

mimarisinde çok özenle düşünülmesi gereken kaygılara ışık tutabilecek mahiyettedir. Bu ders

bu bilgileri öğrenciye aktarmayı hedeflemektedir.

FBMI 616 MİMARLIKTA DEĞİŞİM DÜŞÜNCESİ (3.0.3)

Ders, mimaride değişim düşüncesini,gerileme, ilerleme kavramlarının açılımları ile tartışmayı

hedeflemektedir. Zaman kavramının insanlık tarihindeki kavranış biçiminin değişimi bu

tartışmayı yönlendirmektedir. Geçmiş, şimdiki zaman, gelecek, tarih, geçmiş, gelecek,

ütopya, “an bu derste tartışılacak ana temalarındandır. İnsanlık tarihindeki bilginin gelişimi,

değişim ve ilerleme düşüncesi zamanın nasıl kavrandığı ile ilintilidir. Toplumlar zamanın

kavranmasına göre bilgi-kuramsal değişim eşikleri geçirirler.Mimarlık bu değişim düşüncesi

eşliğinde tarihsel süreç içinde farklı olarak tanımlanır. Dersin içeriği toplumların zamana

bakışını, düşünsel değişim eşiklerini ve bu olgusal durumun mimarlık üzerinden

okunmasından oluşur. Değişim, gelişim, gerileme, ilerleme, geçmiş, şimdiki zaman, gelecek,

tarih, ütopyalar, temel tartışma konularıdır.

FBMI 618 MİMARİDE GÖSTERGELER VE ANLAM ÇÖZÜMLEMELERİ (3.0.3)

Mimaride Göstergeler ve Anlam Çözümlemeleri; Mimarlık üzerinden oluşan dilin kentsel

belleğin temel yaratıcısı olduğu düşüncesinden hareketle anlam bilim ve gösterge bilim

çözümleme metodlarının incelenmesi ve araştırılması amaçlanır. Bu amaç doğrultusunda

yapılacak çalışmaların, mimarlık disiplininin diğer bilim dalları ile kesişmesinde açığa çıkan

kavram ve yöntemlerin anlaşılmasına ve mimarlık disiplininin çerçevesinin genişlemesine

yardımcı olacağı düşünülmektedir. Fiziksel ve kültürel çevreyi okumak günümüz mimarisinin

eğilimlerinin ve sorunlarının açığa çıkmasına yardımcı olduğu düşüncesinden hareketle

kentsel bir alanda mimarinin ve fiziki çevrenin çözümlenmesi, kimlik oluşturan

farklılıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır